خاتمکاری
خاتم کاری و خاتم پوششی است كه از كنارهم قرار گرفتن لایه ایی نازك به ضخامت یک و نیم میلیمتر قطعات ریز و متساوی الضلاع چوبهای رنگی به همراه قطعات مثلثی شكل فلز برنج و استخوان بدست می آید .خاتم سازی یكی از هنر های برتر اصفهان محسوب می شود. تولیدات ظروف خاتمکاری اصفهان خاتم و چوب گردو تخته نرد شطرنج
خاتمکاری اصفهان
اساس و شیوه كار آن بسیار شبیه موزاییك كاری است كه نه تنها در ایران بلكه در جهان سابقه دیرینه دارد .بنابر نظر پروفوسور پوپ این هنر، موزائیك كاری با چوبهای رنگی و استخوان است كه آن را خاتمبند می گویند با این تفاوت كه در هنر خاتم قطعات ریز چوب و استخوان و فلز را طی یك پرسه طولانی مدت آماده و به صورت كاملا منظم و در قالب اشكال هندسی به ظرافت در كنار هم قرار داده و پس از برش به صورت لایه لایه ،با چسب چوب روی زیركاری چوبی می چسبانند.
آثار قدیمی به جامانده همچون در كاخها و رحلهای قران نشان دهنده قدمت این هنر در شهر اصفهان به ویژه در عهد صفویه است .در شهر اصفهان خاتم كار ابتدا چوبهای رنگی مثل عناب، نارنج ،فوفل، آبنوس و ..را به صورت نواری و با ارتفاع 60 سانتی متر برش می دهد تا خشك شوند . برای كارهای با كیفیت بالا از استخوان نیز استفاده می كنند بدین ترتیب كه ابتدا نوارهایی از استخوان شتر را حدود 3 ماه در آب آهك قرار می دهند تا رنگ آن كاملا سفید شود. در اولین مرحله برش نوارهای چوب و استخوان را آن گونه برش داده و سوهان كاری می كنند تا سطح مقطع مثلثی شكل و تمیز به دست می آید كه در اصطلاح سنتی به آن شش می گویند. این نوار ها در كنار نوار برنجی كه از طریق حدیده كردن كاملا شبیه قطعات چوب و استخوان گردیده به صورت یك چیدمان رنگی و منظم با لایه ایی از چسب سریش در كنار هم قرار می گیرند .
شش های آماده شده با نخ بسته می شود تا ضمن خشك شدن محكم در كنار هم چسبیده شود این عمل تا به دست آمدن یك گل كامل با ارتفاع 60 سانتی متر ادامه پیدا می كند.پس از آماده كردن چندین گل آنها را بین دوتخته در كنارهم می چینند و لابه لای آن را با چسب چوب یا سریش پر می كنند و زیر پرس به صورت یك تكه در می آورند كه به آن قامه می گویند .
استاد كار از طریق اره مویی لایه هایی به ضخامت بین یک الی یک و نیم میلی متر را از سطح قامه برش می دهد كه به آن لنگه می گویند.پس از آماده سازی زیر ساخت از طریق نجاری خاتم ها براساس طرح ،رنگ، شكل و ابعاد بر روی زمینه كار به وسیله چسب های مخصوص و با حرارت دادن چسبانده می شود .بعد از بتونه كاری و ساییدن و ترمیم سطح كار خاتم آماده می شود و در نهایت بالایه ایی از سیلر كیلر پوشانده می شود .هرچقدر خاتم آماده شده ظریفتر و محكم تر باشد و از موا اولیه با كیفیت بالا ساخته شده باشد ارزش آن بیشتر است .در برخی موارد به جای برنج از طلا و نقره نیز استفاده می شود. اشیاء خاتم كاری شده به حرارت و رطوبت حساس بوده و در صورتی كه كیفیت خوبی نداشته باشد در مجاورت با این عناصر از سطح كار بلند شده و به اصطلاح می ریزد..
به صورتی شبیه موزاییک، با مثلثهای کوچک. طرحهای گوناگون خاتم همواره به صورت اشکال منظم هندسی بوده است. این اشکال هندسی را با قرار دادن مثلثهای کوچک در کنار هم نقشبندی میکنند. مثلثها را از انواع چوب و فلز و استخوان میسازند. هر چه مثلثها ریزتر و ظریفتر باشند، خاتم مرغوبتر است. در یک طرح خاتم، برای ساختن کوچکترین واحد هندسی، حداقل سه مثلث و به طور کلی هنر خاتمکاری مشتمل بر خاتمسازی . برای بزرگترین آن، حداکثر چهارصد مثلث به کار میرود
خاتمچسبانی نصب برشهای به دست آمده از قامه خاتم، روی اشیا چوبی به کمک چسب سرد یا سریشم گرم میباشد. خاتمچسبان پس از مراحل پرداخت، نوعی پوشاننده به عنوان محافظ مانند پلیاستر روی اثر نهایی میپاشد.
مواد اولیه جهت ساخت خاتم
چوب: بیشترین ماده مورد استفاده در خاتمسازی چوب میباشد؛ از چوب درختان مختلف نظیر انواع چوبهایی به رنگ طبیعی مانند فوفل، عناب، نارنج، شمشاد، افرا و چنار مثلثها تهیه و در خاتمسازی استفاده میشود. در گذشته از چوب بقم و آبنوس نیز استفاده میشد که همراه با چوب فوفل از هند به ایران وارد میشدند و امروزه هر سه کمیاب گشتهاند. هنرمندان برای جبران این کمیابی و دسترسی به رنگ دلخواه با تنوع رنگی، مثلثهای چوبی را رنگ با مواد رنگی)طبیعی یا شیمیایی( میکنند.
آلیاژ برنج: امروزه خاتمسازان تنها از آلیاژ برنج در ساخت خاتم استفاده میکنند.
استخوان: معمولاً از استخوان ساق دست و پای شتر و گاهی به علت در دسترس نبودن و گرانی آن از استخوان دنده گاو و
یا اسب بسیار نادر استفاده میشود که کیفیت استخوان شتر را ندارد.
سریشم /چسب پلی وینیل استات: در گذشته از سریشم گرم )سریشم حیوانی( به جای چسب سرد )پلی وینیل استات(
استفاده میشد. سریشم گرم یا چسب حیوانی مورد مصرف در خاتمکاری، ماده لزج غضروفی شکل است که مستقیماً از بخشهایی از
بدن حیواناتی مانند گاو، گوسفند به دست میآید. امروزه چسب سرد برای چسباندن کلیه بخشهای خاتمسازی و خاتمچسبانی کاربرد دارد.
تاریخچه خاتمکاری در ایران
از جمله هنرهای سننتی و ملی هنر خاتمکاری میباشند که با اسنتناد به اثر موجود در موزه متروپولیتن پیشنینه آن به دوران
561 اسنننت که در موزهی متروپولیتن × 65 cm ایلخناننان باز میگردد. این اثر )رحل چوبی( منبت و مشنننبک و خاتمکاری با ابعاد نیویورک نگهداری میشنود. خاستگاه هنر خاتم، شهر شیراز بوده که هنوز هم از متداولترین صنایع دستی آن شهر به شمار میرود. در حال حاضرشهر اصفهان در زمره یکی از شهرهایی است که دارای بیشترین تولیدات خاتمکاری در ایران محسوب میگردد.
قیمت ظروف خاتم کاری
محصولات کارگاه خاتم کاری شامل : جاقرانی خاتم ، آینه و شمعدان خاتم ، انواع جعبه خاتم کاری ، تخته نرد خاتم ، انواع شکلات خوری و شیرینی خوری خاتمکاری ، انواع سطل و ست ادای خاتمکاری شده می باشد. قیمت فروش عمده محصولات تخته نرد و شطرنج خاتم کاری اصفهان
تمام محصولات درجه یک و دارای ضمانتنامه با سابقه ی تولید بالای 70 سال می باشند. ( قیمت فروش بازار تولیدات خاتم کاری تخته نرد شطرنج اصفهان) فروشگاه صنایع دستی اصفهان
( قیمت فروش ظروف خاتمکاری اصفهان خاتم و چوب گردو تخته نرد شطرنج )
سوالات متداول قبل از خرید
خاتمکاری چیست و از چه موادی ساخته میشود؟
خاتمکاری هنر چیدن موزائیکوار مثلثهای بسیار ریز از جنس چوبهای رنگی (عناب، نارنج، فوفل)، استخوان (شتر) و فلز برنج است. این قطعات با نظم هندسی دقیق کنار هم چسبانده میشوند تا نقوش ستارهای و چندضلعی را روی سطح اشیاء (چوبی یا مسی) ایجاد کنند. هرچه مثلثها ریزتر و منظمتر باشند، خاتم مرغوبتر است.
چگونه خاتمکاری اصل و مرغوب را از نمونههای بیکیفیت تشخیص دهیم؟
برای تشخیص کیفیت خاتم اصل به این ۴ نکته دقت کنید:
سطح صاف: وقتی دست میکشید، هیچگونه زبری یا برجستگی نباید حس شود.
بدون درز: بین مثلثها نباید هیچ فاصلهای باشد و بتونهکاری نباید دیده شود.
تقارن: گلها و اشکال هندسی باید کاملاً قرینه و منظم باشند.
رنگ طبیعی: استفاده از چوب و استخوان طبیعی به جای رنگهای شیمیایی یا پلاستیک، نشانه اصالت است.
آیا امکان سفارش طرح اختصاصی وجود دارد؟
بله، یکی از خدمات متمایز صنایع دستی پارسیان، شخصیسازی سفارشات است.برای این کار کافی است با ما تماس بگیرید.
زمان آمادهسازی و تحویل سفارشات چقدر است؟
برای کارهای موجود در انبار ارسال فوری (۲۴ تا ۴۸ ساعت) انجام میشود. اما برای سفارشات اختصاصی یا کارهای فاخر که نیاز به تولید دارند، بسته به پیچیدگی طرح بین ۷ تا ۲۸ روز کاری زمان نیاز است. زمان دقیق در هنگام ثبت سفارش به شما اعلام خواهد شد.
روش تمیز کردن ظروف خاتم چیست؟
شستشو با آب ممنوع است. رطوبت دشمن اصلی خاتم است و باعث سیاه شدن استخوانها و بلند شدن قطعات میشود. برای تمیز کردن محصولات خاتمکاری پارسیان، تنها از یک دستمال نانو یا پارچه نخی خشک و نرم استفاده کنید. لایه محافظ پلیستر روی محصولات ما، مانع از نشستن گرد و غبار عمیق میشود.
آیا رنگ خاتم و مس با گذشت زمان تغییر میکند یا سیاه میشود؟
در محصولات صنایع دستی پارسیان، تمام سطح کار (هم مس و هم خاتم) با چندین لایه پلیستر مرغوب پوشانده میشود. این لایه شفاف مانند یک سپر عمل کرده و از اکسید شدن مس (سیاه شدن) و تغییر رنگ خاتم جلوگیری میکند. تا زمانی که این پوشش در اثر ضربه یا مواد شیمیایی آسیب نبیند، محصول درخشش خود را برای سالها حفظ میکند.
شرایط گارانتی محصولات خاتمکاری پارسیان چیست؟
ما به کیفیت کار خود اطمینان داریم. کلیه محصولات خاتمکاری پارسیان دارای کارت گارانتی ۱۰ ساله هستند که شامل تضمین عدم تغییر رنگ، سیاه نشدن و جدا نشدن خاتمها (در صورت نگهداری صحیح و عدم ضربه فیزیکی) میباشد. همچنین شناسنامه اصالت کالا همراه محصول ارسال میگردد.
چرا قیمت دو محصول خاتم با سایز یکسان، متفاوت است؟
قیمت خاتم به “میزان کار و ظرافت” بستگی دارد، نه فقط سایز. ریز بودن خاتم: خاتمهای “پرسیم” که مثلثهای ریزتری دارند، زمان بسیار بیشتری برای ساخت میبرند و گرانترند. مواد اولیه: استفاده از استخوان شتر و چوب فوفل اصل قیمت را بالا میبرد. کیفیت زیرساخت: ضخامت مس و کیفیت پرداخت نهایی (پلیستر) در قیمت موثر است.
محبوبترین محصولات خاتم برای هدیه و جهیزیه کدامند؟
برای جهیزیه و دکوراسیون منزل، ستهای شکلاتخوری و گلدان مس و خاتم یا ساعتهای دیواری خاتم بسیار پرطرفدارند. برای هدایای مدیریتی و سازمانی، جعبههای دستمال کاغذی، جاقلمی و تختهنردهای نفیس گزینههایی فاخر و ماندگار محسوب میشوند.

جاسکه ای خاتم و نقاشی گل و مرغ 














